En het terras is ontruimd door een verwarde bloemenman

Vandaag zou het Europees Kampioenschap voetbal beginnen maar DAT zit er even niet in en daarom is het vanavond gewoon weer Vrije Dans-avond op Eclectische Volksmuziek, zoals uit de panelen samengesteld door mixmeester Keestelpro. Omdat we van reaguurders die wat zwaarder op de hand zijn in de panelen  geluiden opvangen dat ze graag ook wat meer verdieping willen tussen alle muzieklinkjes en flauwe grappen door, hebben we het bingozaaltje vanavond ingeruimd voor een bedachtzame lezing van de wijsgeer Sam Harris, die zich na een week in eenzame opsluiting in lotushouding een panic room tot demense wendt met zijn duiding van Contemporary America, en daarmee het westen: "We've all been enrollled in a psychological experiment for which no one gave consent." (De bingozaal vindt u na de breek).

De inleidende woorden bij deze lezing worden gesproken door Andrew Doyle, die ons een warm gevoel van instemming en zelffelicitatie gaf met dit citaat: "Those of us who have urged vigilance when it comes to the rise of identity politics and the cult of Social Justice have now been fully vindicated. For years we have warned about the ways in which the culture war had the potential to infect all public and political discourse. But we were dismissed as railing against niche politics confined to campus common rooms and the dark recesses of the internet. Now the culture war has exploded on to the streets of the UK. If that sounds like a fancy way to say ‘I told you so’, then so be it."

Liever wat anders? Dan hebben we ook nog een leuk docuutje over het wervelend winnende Oranje elftal van het EK'88, in die mooie zomer waarin samenscholing alleen een gevaar voor woonboten vormde, maar niet voor de volksgezondheid. Ook absurde NRC-retoriek tegen wittemannensport bestond toen nog niet - voor wie nog even het hoofd wil schudden over deze mislukte pitspoes. Nazorg, qua pitspoezen: hierrr en daarrr. Proost, en vergeet uw barman niet want die staat hier met gevaar voor eigen etablissement naar lekkere wijven te wijzen. Nu HeT nOg MaG.

Herhaald pleidooi. Omdat we in steeds kleinere cirkels richting de afvoer draaien.

Een van de meest verbijsterende bijverschijnselen van islamitische aanslagen, is de toewijding van westerse media, politici, wetenschappers en culturele kopstukken om de werkelijke motieven van radicale moslims weg te poetsen. Steeds maar weer, vinden ze daar een geitenpaadje voor. 9/11? De Amerikanen voeren oorlog in het Midden-Oosten, dus dan kun je een tegenactie verwachten. Charlie Hebdo? Die cartoonisten beledigden en beschimpten de religieuze overtuigingen van de daders, logisch dat ze kwaad worden.

Zelfs als er geen duidelijke “””aanleiding””” aan te wijzen is in het gedrag van de slachtoffers of hun politiek leiders, weten de wegkijkers wel een uitvlucht te bedenken. Concertgangers van de Bataclan, flaneurs op de boulevard van Nice, vrouwen en jonge kinderen in Manchester, Duitse worsthappers op een kerstmarkt in Berlijn of een Syrische halssnijder in ’s Gravenhage? Racisme, sociaal-economische omstandigheden, onderdrukking, geen stageplaatsen op een discriminatoire arbeidsmarkt of gewoon de PTSS van een verwarde vluchteling. Alles is een argument en de mogelijke motieven zijn multi, zolang de inhoud van de koran maar niet als aanjager van het bloed en het kwaad genoemd hoeft te worden.

Ook na Sri Lanka steken de struisvogels de kop weer gretig in het woestijnzand. “Paasaanbidders” werden opgeblazen door “autochtone Sri Lankanen” met een bovengemiddelde opleiding en welvaartsstatus, zo lazen we bij de Staatsomroep. Alsof een gedegen opleiding of een gevulde bankrekening motieven zijn om je op te blazen in een kerk vol christenen of een hotel vol (Westerse) toeristen.

Eindelijk, de strijd tegen de échte eindvijand komt naar het witte doek!

Of in je eigen thuisbios want op 11 december komt de film online op islamandthefutureoftolerance.com. Moet je vast voor dokken maar dan krijg je ook wat: een enorm inclusief regie- en productieteam brengt Sam Harris, Maajid Nawaz, Douglas Murray en onze eigenste eigen Ayaan Hirsi Ali bij elkaar om de islam een verbaal pak rammel te geven. Actiescènes richten zich op Manchester, Parijs, Barcelona, Nice en London, het avontuur brengt onze helden van het Westen naar de Arabische wereld en terug. Hoe zal het aflopen? Zal de mensheid overleven? Of wordt het een explosief spektakel met een open eind? 11 december, op een downloadstream bij jou in de buurt! Inlezen? De film is gebaseerd op dit boek.

Maar wat gelooft Jordan Peterson nou eigenlijk zélf? Dat is een vraag die al vaker is opgeworpen, en het bleek ook de belangrijkste vraag in het debat tussen de Canadese professor en zijn ‘uitdager’ Sam Harris, maandagavond in de O2 Arena in London.

Zo’n tienduizend toeschouwers hoorden het twee uur durende duel tussen rockster-professor Peterson en hyperrationalist Harris bijna ademloos aan. GeenStijl was er ook en zag atheïst Harris als winnaar uit de ideeënstrijd komen. We weten nog steeds niet waar Peterson precies staat, behalve dat hij een hekel heeft aan zijn ‘inner happy Auschwitz guard’.

Kan gewoon vandaag de dag: een klinisch psycholoog uit Canada, een neurowetenschapper uit de VS en een moderator uit Engeland (Douglas Murray, die met zijn boek ‘The Strange Death of Europe’ een paar noodzakelijke noten kraakte over de gevolgen van de falende migratiepolitiek van de EU) die duizenden mensen naar een enorme pop-arena trekken om een inhoudelijk, beschaafd en diepgravend debat te voeren over religie versus ratio. Een behoorlijk maar verre van volledig gevulde concertzaal vol mensen die bedachtzaamheid prefereren boven clickbait, trage, lang uitgesponnen gesprekken boven vluchtige talkshows en een eerlijke discussie van intrinsieke ideeën boven een waan van de dag waar immer het zwaard van de politieke correctheid boven hangt. Pretty awesome, right?

De tegenvaller van de avond is dat Harris en Peterson min of meer drie keer hetzelfde gesprek voeren, waarbij ze via drie verschillende routes op steeds hetzelfde eindpunt belanden: Harris’ hardnekkige rationele (en wetenschappelijke) atheïsme en Petersons wat zweverige, maar diepgewortelde overtuiging van het belang van de eeuwenoude overlevering van grote (Bijbelse) verhalen. Uiteraard komen ze daar niet uit, maar pas bij de derde poging leidt het tot een echte botsing tussen de twee, waar Harris de punten scoort die hem de debatzege brengen.

**De sprekers: wie zijn dat eigenlijk?
**Hier toch even een introductie van de debaters. Niet iedereen zal ze kennen, en de context is wel relevant. Wie ze al wel kent, kan skippen naar de volgende tussenkop.

Jordan Peterson (@) klom naar faam omdat hij bepaalde marxistisch-linkse (SJW-) wetgeving over genderaanduidingen in Canada niet wilde volgen. Zijn claims dat het totalitaire waanzin is om een strafmaat te stellen op het verplicht gebruik van niet-bestaande genders, leverden hem een online roem op die nooit is afgenomen. Net als de online haat, uiteraard. Peterson is sinds die bewuste video’s ("Professor against political correctness", hier) uit geen enkele debatsessie, talkshow of podcast weg te slaan terwijl zijn haters (uiteraard bijgestaan door de mainstream media) proberen om de man met de Kermit-stem als "racist", "vrouwenhater" of zelfs als een soort kwaadaardige 'profeet van de blanke alt-right’ te framen. 

Die verwijten zijn een gevolg van de gretigheid van de klinisch psycholoog om over dominantiestructuren (al dan niet bij kreeften) te oreren, op Carl Jung geïnspireerde (religieuze en mythologische) archetypes als morele leidraad te schetsen, en van zijn krachtige pleidooien waarin hij mensen oproept om ‘hun kamer op te ruimen’ teneinde hun leven op orde te krijgen en wat van zichzelf te maken. Die roep resoneert - toevallig cq kennelijk - vaker bij mannen dan bij vrouwen, en die mannen zijn ook nog eens veelal blank want we leven nog altijd in een voornamelijk blank westen, ergo: Peterson is een racist die vrouwen haat. Zo werkt dat, in 2018, waarin luisteren naar ’s mans standpunten veel te ingewikkeld is als je iemand ook gewoon simpelweg als kwaadaardig kunt brandmerken. (Onze Spartacus is ‘a really smart child’, las zijn boeken & luisterde zijn podcasts wel, en had in januari dit fijne interview met de prof.)

De wisselwerking tussen Petersons profetisch-professoriale pleitstukken, zijn critici (en lasteraars) en de meme-waardigheid van de man hebben er echter wel voor gezorgd dat hij een (groeiend) publiek heeft dat eerder als volgelingen betiteld kan worden dan als (kritische) lezers, luisteraars of leerlingen. Peterson verkoopt een gevoel van moreel leiderschap bij zijn vertellingen, waarin hij als een begeesterde goeroe zelfhulp propageert aan zijn publiek aan de hand van de grote (Bijbelse) mythes. Vanwege een ziekte bestaat zijn dieet bovendien enkel uit vlees, zout en bronwater (zijn dochter blogt er over). Kortom, in korte tijd is Peterson uitgegroeid tot een archetype uit zijn eigen grote verhalen. De meeste mensen in de O2 lijken op de superheld-professor afgekomen te zijn - maar een superheld die in zijn eigen status gaat geloven, heeft ook zijn zwakke plekken.

Sam Harris (@) verkoopt geen grote verhalen, maar scheermesjes van het merk Ockham. De Amerikaanse schrijver, podcaster en wetenschapper vraagt zich vooral af waarom morele waarden en zingeving zo nodig aan religie opgehangen moeten worden: religie dicteert niet wat goed of slecht is, want rede en ratio zijn veel betere gereedschappen om een ‘goed mens’ te zijn. Andersom kan de groepsdruk van georganiseerde religie leiden tot machtsmisbruik, onderdrukking, geweld en (dus) tot morele deprivatie, omdat de mens nou eenmaal een makkelijk te beïnvloeden “biochemische pop” is. Harris’ pad naar wat hij predikt bestond, behalve uit zijn studie cognitieve neurowetenschap aan UCLA, uit geestverruimende drugs (XTC, LSD), jaren van meditatie en een leerschool bij vrienden als Christopher Hitchens en Richard Dawkins, met wie hij samen met Daniel Dennett de ‘Four Horsemen of New Atheism’ vormde (klassieke kijktip). Zijn meeste bekendheid vergaarde hij - helaas - echter toen hij in 2014 in de Real Time-talkshow van Bill Maher ruzie kreeg met Ben Affleck, de acteur die nogal dom overkwam toen hij Harris een “racist” en een “islamofoob” noemde nadat die de gevaren van de radicale islam puntig benoemde (video hier). 

In de O2 Arena in London bleek Sam Harris ook het kryptoniet van Jordan Peterson.